De start van een bijzondere buurtreis in Hilversum-Zuidwest

Het is 22 november, half acht ’s avonds. In buurtcentrum De Koepel gaat het gesprek van de dag over de ‘One Love’-aanvoerdersband. En over Saoedi Arabië dat die middag Argentinië heeft geklopt op het WK-voetbal. Opbouwwerker Katinka Boot heet ruim 20 bewoners welkom. Met koffie én taart. Er is namelijk iets te vieren. Het Roelsefonds stelt de bewoners vijf jaar lang in de gelegenheid om verder te bouwen aan hun buurt!

Onderzoeker en actieve bewoner Kees Fortuin leidt de avond. Hij start door te stellen dat bij gemeenschapskracht een plus een drie is. De kracht van de ene bewoner kan een minder punt van de ander opvangen. En sowieso is het met elkaar gezelliger. In een groep verbeteren de individuen elkaars leven. Eenzaamheid is, met die bril op, geen ziekte, maar een situatie van tijdelijk niet verbonden zijn met de gemeenschap om je heen.

Sterk verband

De aanwezige bewoners hebben een eerste kennismaking rondom hetgeen ze in hun buurt doen. Wat doe je zelf, wat is je rol en wat is het geheim van je eigen buurtje? Kees legt een enorme plattegrond van de wijk op de grootste tafel. Hij vraag om de plekken aan te kruisen waar mensen wonen die je iets kunt vragen. Nadat de deelnemers aan de slag zijn geweest met stiften, zijn er nauwelijks nog witte vlekken over. Deze groep van 20 actieve bewoners heeft de buurt ‘in beeld’. Kees legt de link met de vaak door een gemeente gestelde ‘is het wel representatief voor de hele buurt?’-vraag. Die krijgen bewoners vaak als ze iets voorstellen aan de gemeente. Maar met elkaar, in dit geval met zo’n 20 mensen, is de dekking dus groot. Samen weet je best wat er in de buurt speelt! Daar voegt een van de bewoners aan toe dat ze niet eens tijd genoeg had om alle plekken waar ze iemand kent aan te kruizen. Op de plattegrond worden geeltjes met activiteiten geplakt. Het laat zien hoeveel er al in de buurt gebeurt en hoeveel er mogelijk is in het verband dat de aanwezigen hier vanavond, met elkaar, vormen. 

Samen netwerken samen brengen

Kees vraagt de aanwezigen zich zo te positioneren dat ze het dichtste staan bij degenen met wie ze het meest te maken hebben. Op die plek plakt iedereen zijn naam op de grond. Dat laat het netwerk in de buurt zien. Er zijn hier vanavond veel verschillende initiatieven aanwezig. De Koffieochtend in de Zeverijnflat. Een Buurtpreventiebeheerder. Vereniging Kerkelanden Energieneutraal. Het Preventief huisbezoek. De Koepel. Een Multiculturele groep. Kerkelanden leeft. De Buurtmobiel. Buurtouders. De makers en bezorgers van het Groene Boekje van de wijk. Ook is er nog een bewoner die als een verbinder vanuit de gemeente actief is. En bewoners die een Eetproject rondom eenzaamheid en Kook- en schilderlessen in en voor de buurt draaien. Opvallend is dat als de aanwezigen gevraagd wordt bij welk initiatief ze betrokken zijn, het vaak meerdere zijn. Ook hebben ze een enorm scala aan assets. Veel aanwezigen kennen elkaar of kennen ouders of kinderen van elkaar. Er is snel een natuurlijk verband vanavond, zonder iemand die echt de spil van alles is. Iedereen doet wat. Maar de Buurtpreventiebeheerder kende de Buurtouders niet. En vindt het heel interessant kennis te maken. Dat is de winst van iedere ontmoetingsactiviteit! Dan kan van het een, het ander komen. Kees vertelt over kringen in de vijver. En dat het erin hakt of er een actieve bewoner meer of minder is. Want achter iedere bewoners zit een heel netwerk. Dat maakt dat 20 actieve bewoners bijna de hele buurt kennen.

Iedereen betrekken

Mensen kiezen de rol die ze spelen in hun initiatief. En plakken die bij hun naam. Er zijn veel doeners in de zaal. Een aantal denkers, schrijvers. Iemand die beleidsontwikkelaar opschrijft. Het laat zien welke temperamenten er in de wijk zijn. Al die rollen en krachten zijn nodig in de buurt. Versa mag faciliteren, mee oplopen. Versterken en verbinden wat er is. En kan dus vijf jaar lang extra community building voor inzetten. Houriya vertelt erover. Versa wil het mandaat bij de buurt leggen. En vindt het belangrijk dat de buurt een rol krijgt in de sollicitatiecommissie. Want de community builders gaan versterken en verbinden wat er al is. De vraagt komt op tafel of het niet handig is een buurtcommissie te hebben. Als die behoefte er is, kan dat zeker. Voor nu is de eerste stap om community builders aan te stellen. Het komt op de ruimte voor nieuwe activiteiten en de rol van jongeren in het bijzonder. Wat gaat er mogelijk zijn? Er zijn nu best activiteiten voor jongeren, maar niet door jongeren. Die worden nu vooral als probleemveroorzakers neergezet. De Buurtouders hebben hierover met ze gesproken. De jongeren willen graag betrokken raken, maar weten niet hoe. Ze waren 15 of 16 toen er overlastsituaties speelden en zijn nu 18 of 19. Zij kennen de volgende groep jongere jongeren. Oproep is om ze te betrekken bij de buurt. Net als nieuwkomers en statushouders. Daar kom je allemaal mee in contact als je op Buurtouder op straat loopt met een hesje aan. Het verbinden en betrekken van al deze mensen, moet dat niet ook een taak zijn voor de nieuwe community builders? Zodat er positiever over de buurt wordt gesproken? Je moet elkaar leren kennen, iedereen is nodig. Samen hebben de aanwezigen allerlei stukjes van de puzzel van wat er in de wijk speelt en leeft. Samen concluderen ze dat Zuidwest een prachtige wijk is!

Buurt leidend

Katinka glundert. Dit is precies de bedoeling; het draait namelijk echt om de hele gemeenschap! Alles is open, er is niets omlijnd of al ingekaderd. De deuren staan wagenwijd open, mits het bij bewoners vandaan komt. Zij zijn leidend. Het tempo wordt ook bepaald door de wijk. Een tweetal onderzoekers gaat volgen wat er gebeurt. Maar wat er gebeurt, is aan de buurt. De community builders sluiten aan. Het is fluïde en dynamisch. Vanavond laat al zien dat veel mensen willen meedenken. En dat de buurt ideeën heeft waar de community builders mee aan de slag kunnen. We keren terug bij de sollicitatiecommissie. Wat vraagt deelname aan kennis en tijdsinvestering? Want hier zitten mensen die iedere avond iets te doen hebben. Voorstel vanuit de groep is een compacte speeddatesessie met 3 of 4 mensen. Dat is te overzien en daar willen meerdere bewoners graag bij aanhaken. Want het is een belangrijke, maar ook dankbare taak. Om er zo vanaf het begin betrokken bij te zijn. De Buurtouders willen iemand afvaardigen. En er zijn meerdere gegadigden. Omdat de energie van de bewoners wordt gevolgd. Voorstel is dan ook te starten met de speeddateavond om zo de selectie te kunnen maken. Met deze kandidaten vinden dan vervolgens een-op-een gesprekken plaats. Tot slot komt nog de opmerking dat een mooi communicatiemiddel gewenst is. Zodat er de volgende keer geen 20, maar 40 mensen zijn. Want er worden nog best wat mensen in de zaal gemist. De wijk is groot en er zijn veel actieve bewoners.